Micha 4:4
De eeuwenoude vijgenboom
We installeerden onze tafel en barbecue in de schaduw van de oude vijgenboom op de binnenkoer. Tijdens de warme zomers in de Provence was het aangenaam koel, en soms zelfs zoet welriekend, onder zijn grote blaren. Hij luisterde onze gesprekken af en liet een vijg vallen wanneer hij niet akkoord was. Hij was deel van de familie, kon je zeggen. Ik schetste hem vaak, onze éminence grise, terwijl ik me afvroeg hoe hij daar gekomen was.
Hij is imposant in elk opzicht. We vonden zijn wortels zowat 15 meter verder in de kelder en waarschijnlijk reikten ze nog een stuk verder. Aan zijn voet kon je nog restanten zien van een muur die hij omver duwde en wiens stenen hij opslokte. Maar hoe oud moest die boom dan wel niet zijn? Deze vijgenboom was zo uitzonderlijk dat ik verder ging graven in de geschiedenis van het huis en zijn omgeving.
Het oudste deel van de boerderij dateert van 1781 en werd gebouwd door twee broers. Zij waren wijnbouwers, zoals zoveel Provençalen in die tijd. Het huis was in den beginne eerder een hut (lokaal een cabanon genoemd). Het deed dienst als materiaalhok en om te schuilen tegen de geselende mistral wind. Jaren later zou het pas een volwaardige boerderij en woonst worden. Voor de uitvinding van de zonnewering en de klimaatregeling, was het aangewezen om een plataan te planten aan de zuidkant van het huis als natuurlijke parasol. Zeker geen vijgenboom. Zij verschijnen wel in een andere traditie die ik nu pas ontdekte.
Wijnranken
Wijnboeren plantten vijgenbomen om te controleren of de bodem wel deugde. Zoals we zagen in de kelder, hebben vijgenbomen een agressief netwerk van wortels dat hen doet overleven in voedingsarme bodem.
Wijnranken blijken hetzelfde karakter te hebben! Dus, als de vijgenboom niet wilde groeien had het ook geen zin om wijnstokken te planten. Vijgen en wijndruiven blijken nog meer gemeen te hebben. In deze korte video legt een wijnboer uit hoe zijn oude vijgenboom hem vertelt wanneer hij zijn druiven moet oogsten.
Dit zou kunnen betekenen dat deze trotse vijgenboom teruggaat tot op een mooie dag, laat in de 18de eeuw. Al 200 jaar overschouwt hij de wijngaarden in Oppède. In het bijzijn van zo’n Bijbelse boom wordt je sprakeloos.
UPDATE, we reisden ondertussen verder en verlieten deze wonderlijke plek. Het wordt ons nu duidelijk dat deze vijgenboom zijn wortels ook in onze geest geplant heeft. Bomen, een van de meest fascinerende scheppingen van de natuur.
